Izabrane pjesme Antuna Gustava Matoša

Antun Gustav Matoš

Poezija, Novi naslovi, Akcija 3 za 1599

Sva njegova poezija, bez obzira na motive, nosi u sebi jednu čvrstu zajedničku komponentu i smisao: naglašeni ton sjete, melankolije i pesimizma. Neka duboka neizreciva tuga i bol, predosjećaj smrti i stravični osjećaj nečeg nedorečenog i tamnog – stalni su lajtmotiv Matoševe lirike. (Miroslav Šicel)

Cena: 599,00 RSD ~~799,00~~ ušteda: 200,00 RSD (-25%)

Cene su u dinarima sa uračunatim PDV-om.

Stihovima destilovanim iz spoja simbolističke muzikalnosti, impresionističke osetljivosti, stilske virtuoznosti i intelektualne britkosti, Antun Gustav Matoš uveo je hrvatsku liriku u maticu evropske moderne. Njegov rad označio je prekid s provincijalizmom i otvorio je prostor estetski i duhovno ambicioznijoj književnosti, tačnije postavio je temelj za literarnu (nad)gradnju koja je usledila dolaskom Miroslava Krleže i Tina Ujevića.

Ovaj izbor Matoševe lirike otkriva kako majstora soneta i sinestezije, Bodlerovog učenika na tragu ljubavi, prolaznosti i smrti, („Notturno“, „Jesenje veče“ i „Utjeha kose“) već i društveno angažovanog kritičara, koji neumorno bdi nad političkom situacijom u domovini, izražavajući stihovima duboku povezanost sa narodnom sudbinom („Stara pesma“, „Iseljenik“).

Miroslav Šicel

ISBN: 9788660363543
Broj strana: 110
Pismo: Latinica
Povez: Mek
Format: 19,6X12,7
Godina izdanja: 2025

Antun Gustav Matoš

Antun Gustav Matoš bio je centralna, gotovo mitska ličnost hrvatske moderne, neponovljivi boem, putnik, pesnik, pripovedač i kritičar čiji je oštri duh i estetski perfekcionizam zauvek promenio tok hrvatske književnosti. Rođen je 13. juna 1873. godine u Tovarniku, u Sremu, ali je detinjstvo proveo u Zagrebu, gradu koji je smatrao svojim istinskim zavičajem i koji će postati neiscrpna tema njegovog stvaralaštva. Već u mladosti pokazivao je buntovnu prirodu, nesklonost autoritetima i formalnom obrazovanju, zbog čega je prekinuo studije na Vojnom veterinarskom fakultetu u Beču. Njegova jedina prava strast, pored književnosti, bila je muzika; bio je vrstan violončelista, a ta muzikalnost duboko je utkana u ritam i melodiju njegove poezije i proze.

Njegov životni put bio je obeležen dugogodišnjim izgnanstvom koje je počelo 1894. godine kada je dezertirao iz vojske. Time je započeo četrnaestogodišnji period lutanja Evropom, tokom kojeg je živeo kao apatrid u Beogradu, Ženevi, Minhenu i, najvažnije, u Parizu. Upravo je Pariz postao njegova duhovna prestonica i umetnička škola. Tamo, živeći u oskudici, ali dišući punim plućima atmosferu metropole, upio je duh evropskog simbolizma i impresionizma, a Šarl Bodler postao je njegov pesnički uzor. Tokom tog perioda, izdržavao se pišući za brojne novine i časopise, šaljući u domovinu svoje pripovetke, pesme, kritike i feljtone, i na taj način, iako fizički odsutan, postajao sve prisutniji i uticajniji na hrvatskoj književnoj sceni.

Matoševo književno delo je raznoliko, ali uvek prožeto jedinstvenim stilom i beskompromisnim estetskim kriterijumima. Kao pesnik, bio je majstor forme, posebno soneta, a njegove pesme odlikuje savršena muzikalnost, bogata simbolika i duboka osećajnost. Teme njegove poezije kreću se od intimnih, ljubavnih i pejzažnih motiva do duboko pesimističnih refleksija o prolaznosti i smrti, kao u antologijskoj pesmi Utjeha kose. U prozi je stvorio dva prepoznatljiva tematska kruga: jedan sa bizarnom, morbidnom i fantastičnom tematikom, kao u pripovetkama Moć savjesti i Cvijet sa raskršća, i drugi, posvećen zavičajnim temama i portretisanju hrvatskog društva, sa delima poput Kip domovine na početku leta 19.... Kao kritičar, bio je neumoljiv, oštar i polemičan, boreći se protiv provincijalizma i diletantizma i zalažući se za princip "umetnosti radi umetnosti", čime je postavio visoke standarde za generacije koje su dolazile.

Nakon amnestije, Matoš se 1908. godine vratio u Zagreb, gde je odmah postao središte književnog života, okupljajući oko sebe mlade pisce i delujući kao neformalni vođa modernističkog pokreta. Njegov povratak, međutim, bio je početak kraja. Poslednje godine života proveo je u borbi sa teškom bolešću, rakom grla, ali je i tada neumorno pisao, stvarajući neka od svojih najzrelijih dela. Umro je 17. marta 1914. godine, uoči Prvog svetskog rata, a njegova smrt simbolično je označila kraj jedne epohe. Matoš je ostao upamćen kao umetnik koji je hrvatsku književnost uveo u dvadeseti vek, uzdigavši je na evropski nivo i ostavivši iza sebe nasleđe koje i danas inspiriše svojom snagom, lepotom i beskompromisnom odanošću umetnosti.